Kuilen met weinig VEM veilig compenseren met pensbestendig vet

080720 koeien huitink 8 detail

Een ruwvoerrantsoen dat (te) weinig energie (VEM) bevat kunt u het eenvoudigst en het veiligst aanvullen met pensbestendig vet. Vet is de grondstof met de hoogste energiewaarde per kilogram drogestof en heeft geen invloed op de penswerking.

De kwaliteit van de graskuilen is net zo wisselvallig als het weer in het voorjaar van 2021. De kuilanalyses laten een grote variatie zien in drogestof, eiwitgehalte en VEM tussen de verschillende kuilen. Op sommige bedrijven is het een oplossing om natte en droge kuilen te combineren. Dit is vaak niet de oplossing om het VEM-gehalte van het ruwvoer op te krikken. Zeker op hoogproductieve bedrijven kost het daardoor moeite om voldoende energie in de koe te krijgen. Het rantsoen bevat dan simpelweg te weinig energie per kg drogestof. De koe kan niet zoveel vreten dat ze genoeg energie binnenkrijgt.

Pensverzuring voorkomen

Een melkveehouder kan bij een tegenvallende kuil ervoor kiezen om meer energierijke bijproducten in het rantsoen op te nemen en/of om de krachtvoergift te verhogen. Met de huidige (kracht-)voerprijzen betekent dat een flinke stijging van de voerkosten. Deze extra en vaak ‘snelle’ energie kan bovendien de penswerking verstoren (pensverzuring). Dit nadeel heeft het voeren van pensbestendige vetten niet. De vetten passeren de pens vrijwel onaangetast en komen in de darmen beschikbaar voor opname. De vetten hebben dan ook geen nadelige invloed op het pensmilieu.

Hoge energiedichtheid

Een tweede voordeel van vetten is de energiedichtheid. Per kilogram drogestof bevatten vetten maar liefst zo’n 3 tot 3½ keer meer energie dan krachtvoer. Zo kan een koe per hap veel meer energie opnemen. Een veehouder kan ervoor kiezen om het vet in het krachtvoer te laten verwerken of het los aan het rantsoen, bijvoorbeeld in de voermengwagen, toe te voegen. Het effect is al meetbaar vanaf 250 gram per dag en kan in veel gevallen probleemloos worden opgevoerd tot 500 gram per koe per dag. Door het los te verstrekken kan een melkveehouder op elk moment eenvoudig de dosering aanpassen.

Megalac, Mega-Max of Mega-Fat 88?

Bij de huidige (februari 2022) hoge melkprijs is het voeren van pensbestendig vet aan hoogproductieve koeien al snel rendabel. De vervolgvraag is dan welk vet, of eigenlijk welke verhouding van vetzuren, het beste past bij het betreffende bedrijf en rantsoen. Melkkoeien aan het begin van de lactatie gedijen het beste op Megalac dat naast melkproductie een gunstig effect heeft op de conditie en daarmee vruchtbaarheid van de koeien. Mega-Fat 88 stuwt de melkproductie en het melkvetgehalte, en is bij uitstek geschikt in de tweede helft van de lactatie. Voor bedrijven die niet met productiegroepen werken, is Mega-Max het meest geschikte pensbestendige vet. De voeradviseur kan de keuze samen met veehouder maken en bovendien de optimale dosering berekenen.